Historie IJsselmeer Zwemmarathon Stavoren – Medemblik
In het jaar 1970 ging de eerste officiële IJsselmeerzwemmarathon Stavoren-Medemblik van start. Een aantal goed geoefende zwemmers wilden onder begeleiding van volgboten en jury een poging wagen het IJsselmeer over te zwemmen. Om te weten hoe die gedachte ooit in de hoofden van die zwemmers is gekomen is het goed te beginnen bij de eerste man die ooit deze zwemtocht heeft ondernomen, Jan van Scheijndel.
Op 18-jarige leeftijd liep Jan stage en iemand van zijn werk vroeg hem toen of hij zin had zondagsmorgens mee te gaan zwemmen. Dat deed hij en het was gelijk de start van een hele bijzondere zwemcarrière. Was het eerst voornamelijk waterpolo waar hij zich mee bezig hield, al snel bleek hij zich ook lekker te voelen bij de lange afstanden. Veel langeafstandswedstrijden waren er toen niet, alleen de 3 km. Jan wilde meer. Hij trainde langere afstanden in de Westerschelde en van Kornwerderzand naar Harlingen. Hij had snel door dat het juist verdelen van je krachten heel belangrijk was.
Zijn dagindeling zag er indrukwekkend uit. ’s Morgens 5 uur opstaan, van 6 tot 7 uur training geven en daarna aan het werk tot 16.30 uur. Vervolgens weer naar het zwembad om training te geven en daarna zelf trainen. Vanaf 31 maart werd in het buitenbad gezwommen. De laagste temperatuur waarin Jan ooit gezwommen heeft was 3 graden Celsius. Dat was snel een aantal baantjes zwemmen en er weer uit om niet te koud te worden. Dagelijks probeerde hij z’n afstand te verlengen. Jan wilde meer. Hij kreeg het op een gegeven moment in zijn hoofd om het IJsselmeer over te steken. Om dat te realiseren begreep hij dat hij mensen om zich heem moest verzamelen die z’n uitdaging wel eens mee wilden maken. Hij kwam als eerste bij de plaatselijke VVV terecht. Zij hadden er meteen oren naar een dergelijk evenement naar Medemblik te halen. Met de heer Vreijsen van de VVV ging Jan naar visserman Jan de Beer. Hij zou volgens de heer Vreijsen de man bij uitstek zijn om een dergelijke tocht te begeleiden. Jan de Beer was volledig thuis op het IJsselmeer en niemand kon hem nog wat leren over de mogelijkheden en onmogelijkheden van het grote water. Het idee om Jan van Scheijndel bij te staan in zijn poging het IJsselmeer over te zwemmen sprak De Beer dan ook meteen aan en ook zoon Henk was gelijk enthousiast.
Nadat alle voorbereidingen getroffen waren, ging het gebeuren. ’s Morgens rond 8 uur ging Jan van Scheijndel in Staveren het koude IJsselmeer in. Op de volgboot was de spanning groot, zeker in verband met de windkracht 5-6 Noord-West die pal op Staveren stond. Enkele vissers in Staveren die dit zo aanzagen konden zich niet stilhouden en vroegen zich af wat die man in godsnaam ging doen. Het antwoord, ‘het IJsselmeer overzwemmen’, bracht ze enigszins van hun stuk. Van zoiets belachelijks hadden ze nog nooit gehoord. Maan Jan presteerde het om na 7 uur en 32 minuten aan te tikken in de haven van Medemblik. Het ongelofelijke was waarheid geworden: Jan van Scheijndel had zwemmend de tocht van Staveren naar Medemblik gehaald.
Tijdens zijn tocht werden radioluisteraars op de hoogte gehouden van de strijd die Jan op het water uitvocht. Boven de zwemmer en volgboot vloog een klein vliegtuigje wat commentaar gaf.
Na deze overtocht nam Jan het initiatief om samen met Zwemvereniging DES, de VVV, de familie de Beer en de familie Brakeboer van de oversteek een jaarlijks terugkerend evenement te maken. De start van de nu al meer dan 50 jaar bestaande zwemmarathon tussen Stavoren en Medemblik.